Het traditionele vuurwerkmoment rond de jaarwisseling lijkt zijn langste tijd gehad te hebben; de consument mag het niet meer afsteken van de wetgever. Die wet zal pas ingaan bij de wisseling 26/27, want anders moet de handel gecompenseerd worden. De media tonen vooral het gejubel van het openbaar bestuur, politie, medici, wat zijn ze tevreden. Mondjesmaat is er ruimte voor het zuur van zeker de helft van de bevolking, over het verlies van een uniek geluksmomentje. De zwijgende meerderheid, die zich wel aan de regels heeft gehouden, moest met lede ogen moesten toezien hoe hun plezier is verknald door een etterige minderheid. Handhaving van de vuurwerkwet is een giller. Het voorspelbare gevolg is, dat in de praktijk, het legale vuurwerk zal verdwijnen en de handel in het illegale spul, zal exploderen. Denk maar niet dat (een deel van) Nederland zich dit feestmoment zal laten ontnemen. Zoveel is zeker na het eerste landelijke vuurwerkverbod in 2020. Op de top van de totalitaire onderdrukking in virustijd, werd ook het buiten ontsteken van lonten verboden, vanwege vermeend uitbraakgevaar. Het antwoord was even kleurrijk als luidruchtig. Die groep zal er niet kleiner op zijn geworden. Niet voor het eerst wordt de georganiseerde misdaad opzichtig in stelling gebracht door politieke keuzes en men mag veilig veronderstellen dat de handhaving zich straks vooral zal richten op de “brave” groep. In maart 1955 werd voor het eerst gepleit voor een vuurwerkverbod door de VNG(Vereniging van Nederlandse Gemeenten). In de afgelopen 70 jaar is, ondanks het gepruttel, immer verdedigd dat de vrijheid van handelen van het individu zwaarder moet wegen. Een verbod is juridisch niet houdbaar en maatschappelijk ongewenst. Toch gaat deze stevige basis ten onder aan de mediacampagnes, die emotioneel sturen op angst voor veiligheid en gezondheid. Die beeldvorming is nu compleet, dus de wet en de vrijheid moeten wijken! De anti-marketing voor potentiële gezondheidsschade toont onophoudelijk de perverse beelden van verminkte vuurwerkslachtoffers. Het doet vermoeden dat wij te maken hebben met een catastrofe. Oogarts Tjeerd de Faber van het oogziekenhuis in Rotterdam is een heuse jaarwisseling-BN’er geworden. Samen met zijn collega Jan Keunen heeft hij in 2014 het Vuurwerkmanifest geschreven. Aanbeveling: consumentenverbod per 2020! Hoe kundig en sympathiek de heren ook zijn, het moet worden betwijfeld of zij kunnen oordelen over maatschappelijke regeldruk. Voor het wegen van belangen mag zeker niet worden voorbij gegaan aan het plezier van 10 miljoen mensen. Wie zich alleen focust op de 100 bij wie het misging, door domheid of pech, is zich vermoedelijk niet bewust van een blinde vlek. Precies zoals de neurologen die pleiten voor een fietshelmplicht, om hersenletsel te voorkomen. Zijn zij bekend met de hoeveelheid veilig afgelegde kilometers, met lekker de wind in het haar, tegenover die ene patiënt op hun tafel? Als dit geen halt wordt toegeroepen zou de volgende mediahype zomaar over skiën kunnen gaan. Laten we eerlijk zijn, we kunnen het niet. Logisch want hier zijn geen bergen, dus skiën kan hooguit 1-2 weken per jaar in het buitenland. Dat is te weinig voor spieren om de specifieke bewegingen op te slaan in het geheugen. Dat zien we terug in de getallen. Op de ongeveer 1 miljoen Nederlanders die jaarlijks glijden op lange latten, is het aantal blessures naar schatting 50.000(!), waarvan 5.000 zeer ernstig. Leg dit percentage even naast vuurwerk en fietsen. Gipsvluchten zijn een begrip geworden en alle reis-, verzuim- en medische kosten die gemaakt worden voor deze exotisch hobby, worden uit publieke middelen betaald. Dat valt toch niet meer uit te leggen aan die andere 17 miljoen? Een ski-verbod is een kwestie van tijd. Naast gezondheid wordt ‘veiligheid’ ons helemaal verkocht met een verbijsterend gebrek aan logica. De klimaat belastende uitstoot zou een reden zijn om met vuurwerk te moeten stoppen. Knallen met knallen vergeleken; de EU gaat voor 800 miljard in bommen en granaten steken, om via oorlog nog een graai te kunnen doen naar de bodemschatten in Oekraïne. Immense uitstoot, maar dat oudejaars momentje, nee, dat gaat echt niet. Het kan nog maller. De stikstofregels worden opgerekt voor defensie om destructie en massamoord te kunnen oefenen in de vrije natuur. Dezelfde klimaat deskundigen laten 150 wandeltochten schrappen uit de kalender, omdat de stikstofnorm zou worden overschreden. Nog peultjes? Toch komt er amper een reactie uit de samenleving. De denkkracht van ons hoogopgeleide land is blijkbaar gesneuveld in de eindeloze stroom angstporno over ziekte, dood, oorlog en het vergaan van de wereld. Met permanent overprikkelde amygdala’s, de lijven volgelopen met stresshormoon, staat het collectief klaarblijkelijk in de overleefstand. De paniek wordt ons echter aangereikt door steeds dezelfde partij. De issues worden almaar omvangrijker. Waren virus en klimaat nog planetaire items, de berichten over buitenaards leven beginnen aan te zwellen. Voel je nietig! En passant wordt categorisch voorbijgegaan, aan de oorsprong van vrijwel al deze ellende. Oorlog, fossiele brandstof, chemische vervuiling, stralingsbelasting, ga zo maar door, het is ons allemaal aangereikt en gefaciliteerd door politieke besluiten. In de campagne wordt het echter zo gedraaid dat wij, de onderdanen, de boosaardige vervuilers zijn, en dat de politiek ons zal beschermen tegen de gevolgen daarvan. Voor onze veiligheid worden zware middelen ingezet om iedere stap en iedere uitgave te volgen en te controleren. Camera’s all over the place, tracking systeem van mobiele telefoons, CBDC. Niet alleen tot aan de voordeur, steeds vaker ook daar achter. Voor iedere gewonnen veiligheid wordt “geruisloos”, een stukje vrijheid ingeleverd. Prof. David Eberhard, Zweeds psychiater, noemt dit “the security junky syndrome”. (zie zijn TED-talk https://www.youtube.com/watch?v=43J7hD9I0jY ). In de menselijke geschiedenis zijn wij relatief veiliger dan ooit. In plaats van bevrijding en onbezorgdheid, is juist verslavingsgedrag ontstaan: hoe meer veiligheid er is, hoe meer veiligheid wordt gezocht. Daar speelt het systeem op in met listige marketing, schijnoplossingen en strafbelasting. Zolang de goegemeente dat slaapwandelend laat gebeuren, wordt ons leven stap voor stap ontdaan van eigenheid, karakter, kleur en spanning. Daarnaast is dit controlerende apparaat in staat om eindeloos geld bij te drukken, voor de bodemloze put van het eigen beleid. Dit roept een Orwelliaans beeld op, dat zich het best laat beschrijven als ‘intensieve menshouderij’, waarbij de mens dienend is aan de overheid. De varkens dragen de honden op om de schapen steeds minder ruimte te gunnen. Fictie wordt waarachtig werkelijkheid. Het goede nieuws is dat dit proces gestopt kan worden. Iedere dag opnieuw bestaat de kans om op te staan en hardop uit te spreken: “Ik doe niet meer mee!”. Dat is overigens iets anders dan de tv uitzetten, je wereld klein maken en omringd door gelijkgestemden te wachten tot het overwaait. Niet meer mee doen is een dagelijkse activiteit, het is duidelijk zichtbaar. Het verlangt expliciete bereidheid om de gevolgen te dragen want het kan je sociale netwerk flink opschudden. Dat kan alleen gedragen worden als het cruciale inzicht voor deze keuze diep geworteld is: ‘wie vrijheid opgeeft voor veiligheid, verliest beiden’.